Aksaray'dan dünyaya nam salan çoban köpeği Malaklı, yurt içinden sonra yurtdışından da yoğun ilgi görüyor. 1 yılda yaklaşık olarak bin 400 Malaklı köpeği dünyaya gelirken bunun yüzde 80'i Çin, Amerika, Hollanda, İngiltere, Bulgaristan, Almanya, Romanya, Rusya, Brezilya ve Arjantin gibi birçok ülkeye gönderiliyor. Malaklı köpeklerine dünya çapında yoğun bir ilgi oluşurken bunun nedeninin ise iri yapısı, koruma içgüdüsü ve insancıl olması olarak yorumlanıyor. Türkiye'de 7 bin liradan 150 bin liraya kadar satılan Malaklı köpekleri yurtdışında daha yüksek fiyatlarla satılıyor. Titizlikle bakımları yapılan ve beslenen Malaklı köpeği gelişimine göre 110 santimetre boy ve 150 santimetre uzunluğa ulaşırken 110 kilogram ağırlığa kadar ulaşabiliyor.
Malaklı köpeklerinin yüzde 80'i yurtdışına gönderiliyor
Malaklı köpeğinin dünya çapında yoğun ilgi gördüğüne ifade eden Aksaray Malaklısı Irkları Geliştirme Derneği (AKMİD) Başkanı Muammer Tıpırdamaz, “Aksaray Malaklısı üretiminin yüzde 80'i yurtdışına gidiyor. Gelip dışarıdan alıp götürüyorlar. Meraklı adamlar köpekler de iri olunca seviyorlar. İnsancıl olarak da yetiştirdiğiniz zaman insanın yanında, koynuna al yat yani. Böyle bir insancıl oluyorlar. Dışarıdan misafirin geldi mi onunla oynaşır. Ama biz bunları insanları görmeden arazide yetiştirdiğimiz de çok saldırgan oluyorlar. Bugüne kadar Çin'den tut da Amerika'ya varana kadar... Avrupa zaten şurada ayağımızın altında. Oraya gidenin haddi hesabı yokta Çin'e kadar buradan köpek gidiyor. Mesela Rusya'ya çok gidiyor. İngiltere'de zaten çok var. Yani yakın mesela Bulgaristan'da çok var. Arjantin'e, Brezilya'ya giden köpeklerimiz var Malaklı olarak. Bunun ticaretini yapan arkadaşlarımız var. Onlar gelip buradan alıp götürüp oralarda iyi paralara satıyorlar” dedi.
“Cüsselerine bakıldığında beslenmeleri milleti yanıltıyor”
İri cüssesiyle dikkat çeken Malaklı köpeklerinin cüsseye bakıldığında çok yemek yediği düşünüldüğünü belirten AKMİD Başkanı Tıpırdamaz, bunun yanıltıcı olduğuna dikkat çekerek, “Aksaray Malaklı köpekleri gıdalarını kasap artığı, yemek artığı veya mezbahanelerden aldığımız yemek artıkları, ineklerin memesi gibi buna benzer etlerle besleniyor. Mama mümkün olduğu kadar pek vermeyiz. Ama doğal gıda olarak pişirip de vermeyiz biz bunlara. Yani iç parazit dış parazit hap ve iğneleri var. 6 ayda bir uygulanır bu köpeklere. Çünkü ham ette, pişmemiş etteki gıda, protein piştiği zaman suyuna veriyor. Onu da papara yapıp ekmekle birlikte verdiğimizde köpeğe bunaltı veriyor. Ayrıca arpa unu, yumurta ve sütü karıştırıp yaptığımız yal dediğimiz yemek var. Bu 2 çeşittir. Biri su halinde verilir bir diğeri de top halinde verilir. Onun haricinde yedikleri içtikleri önemli bir şey yoktur. Cüsselerine baktığı zaman millet yanılıyor. Bunlar epey bir yemek, günde 5 kilo 10 kilo et yer. Yalan bunlar. Kapımızdaki köpeklerimiz bunlar. Allah göstermesin öyle yemek yeseler zaten bunlarla eve para ayıramazsın. Mezbahaneden aldığımız bir tane inek memesi 4 gün gider. O da akşamdan akşama verilir, gündüz verilmez. 4 parçaya bölünür ve yumruktan biraz ufak bir halde verilir. Ama benim dediğim meme de bugün 25-30 kilo süt veren ineklerin memesi. Büyük memeler yani. Ayda da aşağı yukarı 10 tane yer yemez. Çok cüzi bir para. Tanesi 25 lira desek 300 lira para tutar. Haydi bilemedin 350-400 lira olsun” diye konuştu.
7 bin TL'den 150 bin TL'ye kadar satışı yapılıyor
Aksaray Malaklısının gelişiminden bahseden AKMİD Başkanı Tıpırdamaz, “Aksaray Malaklıları 20 ile 30 gün arasında anne sütünü keser. Ondan sonra süt vermeye başlarız, yumurta ve yalı karıştırıp veririz. 40 günden sonra artık devamlı yağ, süt, yumurta gibi vermeye başladığımızda büyümeye başlar. 4 aylıkken dişlerini değiştirir bu köpek. 6 aylığa kadar baya bir bakımı vardır. Aksaray Malaklısı 8 aya kadar anormal gelişir. 24 aya kadar da, yani 6 aylık süreçte ağır ağır, 24 ay dedi mi yükselme, yani yükselme boyu bitmiştir. 36 ay, yani 3-3,5 seneye kadar da patlama dediğimiz göğüs patlar ve genişler, kafa patlar ve genişler. Bakımı ağırlıkla hiçbir şey yoksa arpa unu, günlük 1 yumurta, bir kilo süt ile akşamdan akşama yal yapıp verdiklerinde sıkıntı olmaz. Bu köpekler pahalandığından dolayı şimdi davarda yok. Bir tanesi bugün 50 bin lira, 100 bin lira civarında bu köpeklerin. 7 bin liraya 20-30 günlük yavruları vatandaş alıp götürüyor. 150 bin lira istemiş, 100 bin lira vermişler vermemiş. Herkes alır mı bunu? Almaz. Ama bunun meraklısı, hali vakti yerinde olan insanlar alır” şeklinde konuştu.
Malaklı yetiştiricisi Fatih Dağdaş (36) ise, “İzmir, İstanbul, Ankara, Eskişehir, o taraflara, yurtdışından talep gelirse yurtdışına da gönderiyoruz. Çocuğunu nasıl yetiştiriyorsan biz de onu öyle yetiştiriyoruz. Masraflı değil, sevdiğin zaman masrafı olmaz. Mezbahaneden pay getirdiğimiz için öyle bakıyoruz. Hayvan memesi, şırdan, dalak gibi. Belçika, Hollanda, Çin, iyi hayvanın oldu muydu her yerden talep oluyor” ifadelerini kullandı. İHA
