Bu yıl Ramazan ayı 11 Mart'ta başladı 9 Nisanda sonlanmış olacak. Oruç ibadetinde fitrenin yeri önemini benimseyenler, Fitre Kimlere Düşer? Kim Kime Fitre Veremez? sorusu hakkında kullanıcılar ödeyeceği fitre miktarları hakkında bilgi almak isteniyor. Peki, Fitre Kimlere Düşer? Kim Kime Fitre Veremez? sorularının detayları haberimizde...
İslam'da fitre ve oruç fidyesi, Ramazan ayını oruç tutup bayrama ulaşmanın bir şükrü olarak, zengin Müslümanların fakir ve muhtaç kişilere vermesi gereken vacip bir sadakadır.
Fitre, Ramazan Bayramı'nın birinci gününde vacip olur ancak bayram günü veya sonrasında da verilebilir. Fidye ise Ramazan boyunca oruç tutamayanlar için gereklidir. Fitre ve fidye miktarları yaşanılan bölgenin ekonomik şartlarına göre belirlenir. Bir fitre veya fidye, bir kişinin bir gün boyunca ihtiyaçlarını karşılayabileceği yiyecek miktarı veya bunun mali değeri kadar olmalıdır. Ancak imkanı olanlar daha fazla verebilirler.
Zekât verilebilen kişilere fitre ve fidye de verilebilir. Bunlar arasında fakirler, miskinler, zekât toplayıcıları, kalpleri İslam'a ısındırılmak istenenler, esirlerin özgürlüklerine kavuşmaları için, borçlular, Allah yolunda cihad edenler, zengin olmalarına rağmen geçici bir sebeple parasını kullanamayanlar gibi kategoriler bulunur.
Ancak ana, baba, büyük anne, büyük baba, oğul, kız, torunlar, kocası veya eşi, Müslüman olmayanlar ve aslî ihtiyaçlarının dışında mal varlığı olanlar fitre ve fidye alamazlar. Fitre vermekten sorumlu olanlar arasında, dinen zengin sayılan Müslümanlar bulunur. Bunlar, kendileri ve küçük çocukları adına fitre vermeli ve bu şekilde ihtiyaç sahiplerine destek olmalıdır. Fitre verilmesi gereken durumlardan biri de doğal afetler sonucu mağdur olan kişilere yardım etmektir. Fitre, bu tür afetlerde de kullanılabilir ve bu insanlara yardım etmek için kullanılabilir.
Fitre ve zekât, belirli şartlara uygun olmalıdır ve belirli kişilere verilmelidir. Ancak yaşlılık, hastalık veya diğer engeller nedeniyle oruç tutamayanlar için fidye vermek de bir seçenek olabilir. Bu durumda, verilen fidye kişinin durumuna göre belirlenmelidir.
Fıtır sadakası, kişinin bakmakla yükümlü olmadığı yoksul Müslümanlara verilir. Fıtır sadakası ve oruç fidyesini vermek durumunda olan kimsenin bunlardan doğrudan ya da dolaylı olarak yararlanmaması esastır. Zekât için de aynı kural geçerlidir. Bu sebeple bir kimse zekâtını, fıtır sadakasını ve fidyesini kendi usûl ve fürûuna veremez. (Usûl, bir kimsenin anası, babası, dede ve nineleri; fürûu ise; çocukları, torunları ve onların çocuklarıdır.) Ayrıca eşler de birbirlerine zekât, fitre ve fidye veremez.
Kim Kime Fitre Veremez?
Hanefîler'e göre aşağıda sayılanlara fitre verilmez:
Ana, baba, Eşine, büyük anne ve büyük babalara,Oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklara, Zengine yani aslî ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip olan kişiye, Babası zengin olan ergen olmamış çocuğa.
Şâfiîlere ve İmam Ebû Yûsuf’a göre fitre, Müslüman olmayana da verilemez.
Fitre Kimlere Düşer?
İhtiyaç sahiplerinin yanında fitre, Zikredilenlerin dışındaki kardeş, teyze, dayı, amca, hala ve onların çocukları, gelin, damat, kayınpeder ve kayınvalide gibi akrabalar zengin değillerse kendilerine zekât, fitre ve fidye verilebilir.
