Kentsel dönüşüm, şehirlerin daha güvenli ve yaşanabilir hale getirilmesi amacıyla yapılan yenileme projeleridir. Peki, hangi binalar bu kapsamda kentsel dönüşüme girer? İşte detaylar...
Riskli Yapılar
Kentsel dönüşüme dahil edilen binaların başında riskli yapılar gelmektedir. 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında, depreme dayanıklılık testi sonucunda riskli olarak belirlenen yapılar kentsel dönüşüme tabi tutulur. Bu yapılar, deprem, heyelan gibi doğal afetlere karşı yetersiz güvenlik önlemlerine sahip olan binalardır.
Ekonomik Ömrünü Tamamlamış Binalar
Bir binanın ekonomik ömrünü tamamlamış olması, onun kentsel dönüşüme girmesi için yeterli bir sebeptir. Bu binalar, yıllar içinde yıpranmış, bakım ve onarım maliyetleri artmış ve kullanım ömrünü doldurmuştur. Bu nedenle, yenilenmeleri veya yeniden inşa edilmeleri gerekmektedir.
İmar Planına Aykırı Yapılar
İmar planlarına aykırı olarak inşa edilmiş binalar da kentsel dönüşüm kapsamında değerlendirilebilir. Bu yapılar, şehir planlamasına uygun olmadığı için yıkılarak, yerine imar planına uygun yeni yapılar inşa edilir.
Çevre ve Sağlık Açısından Tehlike Arz Eden Binalar
Çevreye ve insan sağlığına zarar veren binalar da kentsel dönüşüme dahil edilir. Bu binalar, asbest, kurşun gibi zararlı maddeler içeriyorsa veya hijyenik olmayan koşullara sahipse, yıkılarak yerlerine sağlıklı ve çevre dostu binalar yapılır.
Kullanılamaz Durumdaki Binalar
Uzun süredir kullanılmayan, metruk hale gelmiş binalar da kentsel dönüşüm projelerine dahil edilir. Bu yapılar, hem güvenlik açısından tehlike arz eder hem de çevre estetiğine zarar verir. Bu nedenle, bu tür binaların yıkılarak yerine yeni yapılar inşa edilmesi planlanır.
Kentsel Dönüşüm Sürecinin Adımları
Kentsel dönüşüm sürecine dahil olan binalar için izlenecek adımlar şunlardır:
Tespit: İlk adım, riskli yapıların tespit edilmesidir. Bu, yetkili kurumlar tarafından yapılan incelemeler sonucunda belirlenir.
Yıkım ve Yeniden İnşa: Riskli olarak belirlenen yapılar yıkılarak, yerlerine modern ve güvenli yapılar inşa edilir.
Finansman ve Destek: Kentsel dönüşüm sürecinde, devlet tarafından sağlanan finansman ve desteklerle, bina sahiplerinin mağduriyetinin önüne geçilir.
Yerleşim ve Taşınma: Kentsel dönüşüm sürecinde, mevcut bina sakinleri için geçici konutlar veya kira yardımı sağlanarak, yeni yapıların inşası tamamlanana kadar mağduriyet yaşanmaması amaçlanır.
Hangi Binalar Kentsel Dönüşüme Girer?
Kentsel dönüşüm, şehirlerin daha güvenli, yaşanabilir ve modern hale getirilmesi için büyük önem taşır. Riskli yapılar, ekonomik ömrünü tamamlamış binalar, imar planına aykırı yapılar, çevre ve sağlık açısından tehlike arz eden binalar ile kullanılamaz durumdaki yapılar, kentsel dönüşüm projeleri kapsamında yenilenmektedir. Bu süreç, ilgili kurumlar ve kanunlar çerçevesinde titizlikle yürütülerek, şehirlerin modernize edilmesi sağlanır.
Bu verilere dayanarak Türkiye’deki risk teşkil eden güvenli olmayan tüm binalar ve 50 yaşını aşmış ve 1999 yılı öncesi yıllardaki yapılar Kentsel Dönüşümü kapsamaktadır.
