Türkiye'de birçok alevi vatandaşımızın bulunması sebebiyle arama motorlarında alevilik ile ilgili terimler aratılıyor. Türkiye'de Kaç Çeşit Alevi Var? sorusunun sosyal medyada oldukça fazla aratılması da gündem oldu. Peki Türkiye'de Kaç Çeşit Alevi Var? İşte detaylar...
Alevilik Nedir?
Alevilik, Hacı Bektaş-ı Veli'nin mistik öğretilerini takip eden yerel bir İslami geleneğin bir parçasıdır. Alevi öğretileri, dede adı verilen din adamları tarafından aktarılır. İslam'ın altı iman esasını kabul eder, ancak diğer mezheplerden farklı yorumlar içerir. Alevilik, yerel Türk kültürü ile bütünleşmiş ve İslam'ın alternatif bir yorumunu benimsemiştir.
Alevilikte Temel İnanç
Alevilik, Hâkk-Muhammed-Ali üçlemesiyle Ehl-i Beyt ve On İki İmamları önemseyen Câferiyye Şiiliği ile ortak noktalara sahip olan bir yoldur. Alevilikte varlık birliği önemli bir konumdadır.
Dört Kapı Kırk Makam inancına göre, kâmil insan olma ilkelerini Hacı Bektaş-ı Velî'nin belirlediğine inanılır. Hacı Bektaş, "Kul Tanrı’ya kırk makâmda erer, ulaşır, dost olur" ifadesiyle bu anlayışı vurgulamıştır. Aleviler arasında çeşitli makamlara sahip bir hiyerarşi bulunmaktadır. Örneğin, yol’a bağlı olan kişiye "tâlip" denir. Kişi, yolun kurallarına uyarak bilgisini artırdıkça yükselir. Alevilikte "yol" kavramı, Dört Kapı Kırk Makam anlayışının temelini oluşturur.
Dört Kapı ve Mertebeleri şunlardır:
- Şeriat (Bel Kapısı / Mü’minlik Mertebesi)
- Tarikat Kapısı (Yol Kapısı / Zâhidlik Mertebesi)
- Marifet Kapısı (İl Kapısı / Âriflik Mertebesi)
- Hakikat Kapısı (Gök Aman – Yer Ana / Mûhiplik Mertebesi)
Her kapının on mertebesi bulunmaktadır.
Kaç Çeşit Alevi Var?
Tokat Alevîleri
Sivas Alevîleri
Erzurum Alevîleri
Maraş Alevîleri
Diyarbakır Alevîleri
Balkan Alevîleri
Çepniler
Vilayeti Çepni Alevîleri
Tunceli Alevileri
Erzincan Alevileri
Kayseri Alevîleri
Sivas (Koçgiri) Aleviliği