Yunus Emre’yi dinlerken iyi anlamak, anladığımızı cümle aleme anlatmak ve uygulamak, çocuklarımıza, ailemize, çevremizdekilere de uygulatmamız gerekir.
Yunus Emre’mizi okurken, dinlerken sadece şiir dinlemek için değil, bir felsefeyi, bir dünya görüşünü, insanlığın temel değerlerini öğrenmek için dinlemeliyiz.
Dinlediklerimizde, kelimelerde, cümlelerde, kıtalarda ne demek isteniyor, ne yapmamız isteniyor diye dinlemek gerekir.
Bir öğretmeni dinler gibi, bir üniversite hocamızı dinler gibi dinlemeliyiz. İnsanlık tarihine ve gelecek çağlara mesaj verir gibi dinlemeliyiz.
Yunus Emre şiirlerinde insanı temel alarak yaratanı, yaratılanı, özde insan olmanın temel değerlerini ve sorumluluklarını hatırlatıyor cümle aleme.
Yunus Emre dürüstlüğü ve özeni, hassasiyeti budaksız odunla anlatır.
Tabiatı ve canlılığı sarı çiçekle anlatır.
Gönlün yüceliğini “Dostun evi gönüllerdir.“ diyerek kutsal mekan olarak anlatır.
Yunus Emre “Yaratılanı severiz yaratandan ötürü” örnekle hoş görüye davet eder. Genç ölümünü gök ekinin biçilmesine benzetir.
Yunus Emre’nin mesajları derin mana içerir ve insanlığı doğruluğa, dürüstlüğe, iyiliğe, hoş görüye, gönül yapmaya davet eder.
“Gelin tanış olalım, işi kolay kılalım
Sevelim, sevilelim dünya kimseye kalmaz”
Birbiri ile tanışmayan insanların birbirini anlayamayacağını bilerek tanışmaya, bilişmeye davet eder.
Ve de “Sevelim sevilelim” diyerek tüm insanlığı kin ve nefretten arınmaya davet eder ve hakikatleri hakka bağlar.
Yunus Emre’yi değerlendirirken nerede doğmuş, nerede yaşamış, ne yapmış, şiirleri hangi düzende yaşamış, hangi vezinde yazmış mutlaka önemlidir.
Yunus Emre Karamanlıdır ve Karaman’da medfundur. Tarihi kayıtlar, tapu kayıtları, soy ağacı vb. bütün deliller bunu ispat ediyor, ama en önemlisi Yunus Emre’nin öğretileri Karaman insanının
Alim, arifan, mütevazi, cesur, çalışkan ve devlet adamlığı ve kültür yaşamında tesiri yüksek iksir olmuştur.
Dünyaya örnek insan olacak insan inşası eğitimine temel oluşturmuştur.
Yunus Emre dili ve kültürü,
O’nun dizelerindeki mana taşıyan sözleri,
Anadolu coğrafyası insanını ve Karaman insanını nakış nakış dokumuş ve bunlarla kalmamış dünyaya örnek insan yetiştirmiştir.
İşte Karamanlının göç eylediği her karış toprakta;
Balkanlar, Kıbrıs, Makedonya, Bulgaristan, Yugoslavya ve aklımıza gelmeyen sayıda dünya ülkelerinde.
Dünyada birçok ülkede buram buram Karaman Türk kültürü esmektedir. Yunus Emre de her Karaman’lı gibi bu yönüyle de dünyalıdır.
O der ki:
“Ok gibi doğru olsam ele atarlar beni,
Yay gibi eğri olsam elde tutarlar beni.”
İşte Karamanlıda dünyanın dört bir yanına savrularak kültürünü gittiği yerlere taşımıştır.
Yunus Emre; doğruluğun, dürüstlüğün gür sesi olmuştur yüzyıllarca. Olmaya da devam edecektir.
Yunus Emre şiirleri, sanatsal yönü yanında, insanlığa örnek olması açısından da doğru amaç ve doğru hedefe bir vesiledir.
Yunus Emre maddi ve manevi olarak varlığın sebebini bilen ve sebebini işleyen, varlıkta hiçliğe yürüyen bir numunedir.
Yunus Emre’nin tevazusu toprak kadar engin,
İnsani değerleri dağlar kadar yücedir.
Yunus Emre; kaynağını kutsallarımızdan alan, rehberi ve önderi Kuran ve sünnet, yüksek ahlak ve insanlık olan, Türk kültüründen beslenen bir rehberdir.
O Türkmen Beyinin kültür eğitiminden geçerek olgunlaşan Karamanlı boy beyleri, dünyanın dört bir yanına kültür taşıyan uç beyleri olmuşlardır.
Yunus Emre ve Karamanlılar örnek insanlardır.
Karamanlılar Türk dilinin mihmandarı ve bayraktarı olmuş, olmaya da devam etmektedir.
Milli ve manevi değerlerin verdiği destek ve inancından kaynaklanan cesareti ile Karaman toprağının insanı, tarih boyu ve günümüzde öncü ve örnek insan olmuştur.
Karamanımızın insanının genel karakterinde ve kültüründe; Yunus Emre ve onlarca Türk alim, ilim adamı ve devlet büyükleri Karamanımızın insanını emek emek milli ve manevi kültürümüzle bezemiştir.
Kısaca Yunus Emre Karamanımızın ve ülkemizin ve insanlığın öz değeridir ve Hak’la ve halkla hayatın içindedir, halkın yanındadır. Hak ve halk ozanıdır.
Yunus Emre’yi
Rahmet ve minnetle anıyorum.
Sami Özdağ
23 Nisan 2021